Trang chủ
BXHĐá phạt luân lưu là một trong những khoảnh khắc căng thẳng nhất trong bóng đá, nơi mọi sai lầm đều có thể trả giá bằng thất bại. Khi hai đội không thể phân định thắng thua trong thời gian thi đấu chính thức và hiệp phụ, loạt sút luân lưu sẽ trở thành “phán quyết cuối cùng” để xác định đội chiến thắng.
Không giống như các quả đá phạt thông thường hay đá phạt đền trong trận đấu, loạt sút luân lưu có những quy tắc riêng và mang tính quyết định cực kỳ cao. Đối với người hâm mộ, cũng như Bong da Dzo đây là giây phút nghẹt thở, khi chỉ cần một pha dứt điểm chính xác hoặc một pha cản phá xuất thần của thủ môn có thể thay đổi cả lịch sử trận đấu.
Đá phạt luân lưu là gì?
Đá phạt luân lưu là hình thức sút luân phiên từ chấm phạt đền nhằm xác định đội thắng cuộc khi trận đấu kết thúc mà vẫn chưa có đội nào giành chiến thắng. Mỗi đội sẽ có 5 lượt sút đầu tiên, nếu tỷ số vẫn hòa, loạt sút luân lưu sẽ tiếp tục với từng lượt sút một cho đến khi có đội tạo ra sự chênh lệch.
Không giống với đá phạt đền trong thời gian thi đấu chính thức, đá phạt luân lưu có những quy định đặc biệt:
- Cầu thủ chỉ có một lần sút, không được đá bồi dù bóng bật ra từ thủ môn hay khung thành.
- Mỗi đội được cử ra 5 cầu thủ thực hiện loạt sút đầu tiên.
- Nếu sau 5 lượt đá mà hai đội vẫn hòa, loạt sút sẽ tiếp tục với từng lượt một (còn gọi là đấu súng).
- Đội nào có số lần sút thành công nhiều hơn sau cùng sẽ là đội chiến thắng.
Khi nào thì trận đấu áp dụng loạt sút luân lưu?
Không phải trận đấu nào cũng có đá phạt luân lưu, mà nó chỉ được áp dụng trong những tình huống nhất định, khi hai đội buộc phải phân định thắng thua.
Trận đấu loại trực tiếp tại các giải đấu cúp
Trong những giải đấu có thể thức loại trực tiếp như World Cup, Champions League, EURO, Copa America, nếu sau 90 phút chính thức và 30 phút hiệp phụ mà hai đội vẫn hòa, loạt đá luân lưu sẽ diễn ra để xác định đội đi tiếp.
Ví dụ: Chung kết World Cup 2006 giữa Italy và Pháp kết thúc với tỷ số hòa 1-1 sau 120 phút. Italy đã giành chiến thắng 5-3 trong loạt luân lưu, trở thành nhà vô địch thế giới.
Trận đấu play-off hoặc tranh vé vào vòng tiếp theo
Một số trận đấu tranh vé tham dự vòng bảng hoặc vòng trong của các giải đấu lớn cũng có thể phải giải quyết bằng đá phạt luân lưu nếu không có đội nào chiến thắng sau thời gian chính thức.
Ví dụ: Loạt sút luân lưu giữa Senegal và Ai Cập tại vòng loại World Cup 2022 đã giúp Senegal giành quyền tham dự giải đấu sau chiến thắng căng thẳng.
Chung kết hoặc trận đấu mang tính quyết định
Những trận đấu quan trọng như chung kết Cúp Quốc gia, Siêu cúp châu Âu hay các giải đấu cấp CLB và ĐTQG cũng có thể sử dụng loạt đá phạt luân lưu nếu không có đội nào chiến thắng sau thời gian thi đấu chính thức và hiệp phụ.
Ví dụ: Chung kết Champions League 2005 giữa Liverpool và AC Milan, nơi Liverpool giành chiến thắng trên loạt luân lưu với tỷ số 3-2 sau khi hòa 3-3 đầy kịch tính.
Cách thực hiện một loạt đá phạt sút luân lưu
Một loạt sút luân lưu diễn ra theo trình tự như sau:
- Trọng tài tung đồng xu để xác định đội nào sút trước.
- Hai đội lần lượt cử cầu thủ sút luân lưu từ chấm phạt đền, cách khung thành 11m.
- Cầu thủ chỉ được thực hiện một lần sút, không được đá bồi.
- Thủ môn phải đứng trên vạch vôi cho đến khi bóng được đá.
- Sau 5 lượt sút, nếu một đội dẫn trước với số bàn không thể san lấp, trận đấu kết thúc.
- Nếu sau 5 lượt vẫn hòa, hai đội tiếp tục thực hiện từng lượt sút một cho đến khi có đội thắng.
Những yếu tố ảnh hưởng đến kết quả loạt sút luân lưu
Loạt sút luân lưu không chỉ đơn giản là sút bóng vào lưới mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tâm lý, kỹ thuật và chiến thuật.
Áp lực tâm lý của cầu thủ
Đá phạt luân lưu là khoảnh khắc căng thẳng nhất trong một trận đấu. Ngay cả những cầu thủ giỏi nhất cũng có thể bị áp lực đè nặng và sút hỏng.
Ví dụ: Roberto Baggio của Ý tại World Cup 1994 đã sút hỏng quả quyết định trong trận chung kết gặp Brazil, khiến đội bóng của anh thất bại.
Kinh nghiệm của thủ môn
Thủ môn có vai trò quan trọng trong loạt sút luân lưu. Những người có khả năng đoán hướng sút tốt, phản xạ nhanh và giữ được sự bình tĩnh sẽ giúp đội bóng có lợi thế lớn.
Ví dụ: Emiliano Martínez (Argentina) tại World Cup 2022 đã có màn trình diễn xuất sắc trong loạt sút luân lưu giúp Argentina vô địch thế giới.
Chiến thuật sắp xếp người sút
Huấn luyện viên thường phải lựa chọn kỹ càng thứ tự đá phạt luân lưu, cân nhắc giữa những cầu thủ có tâm lý vững vàng và kỹ thuật sút tốt.
Ví dụ: Cristiano Ronaldo thường được xếp sút cuối cùng trong loạt luân lưu để đảm nhận cú sút quyết định.
Những loạt sút luân lưu đáng nhớ trong lịch sử bóng đá
- World Cup 2006: Italy đánh bại Pháp với tỷ số 5-3 trên loạt luân lưu sau trận hòa 1-1, đánh dấu khoảnh khắc lịch sử với cú sút quyết định của Fabio Grosso.
- Champions League 2012: Chelsea giành chiến thắng trước Bayern Munich sau loạt sút luân lưu, trong đó Didier Drogba ghi bàn thắng quan trọng nhất.
- EURO 2020: Italy đánh bại Anh 3-2 trên chấm luân lưu trong trận chung kết tại sân Wembley.
>> Click vào xem thêm tin hot: Darwin Núñez: Điểm sáng mới trên hàng công Liverpool
Lời kết
Đá phạt luân lưu không chỉ là một thử thách về kỹ thuật mà còn là cuộc chiến tâm lý giữa cầu thủ sút và thủ môn. Đây là thời điểm quyết định số phận của cả đội bóng, nơi mà chỉ một cú sút trượt hoặc một pha cản phá xuất sắc có thể làm thay đổi lịch sử.
Từ những trận đấu căng thẳng đến những khoảnh khắc huy hoàng, loạt sút luân lưu luôn mang lại cảm xúc mạnh mẽ, khiến người hâm mộ hồi hộp đến giây phút cuối cùng.
